Yumurtalık Kistleri Nedir? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Yumurtalık Kisti Nedir?
Kist nedir? şeklindeki sorular her yaş kesiminden kadınları daim düşündüren sorulardandır. Yumurtalık kisti, yumurtalığın içinde veya yüzeyinde oluşan, genellikle sıvı dolu keseciklerdir. Kadınlarda her yaşta görülebilir ve çoğu zaman herhangi bir belirti göstermemektedir. Ancak büyük kistler ağrı, şişkinlik veya adet düzensizlikleri gibi sorunlara yol açabilmektedir. Kistlerin çeşitleri arasında fonksiyonel kistler, dermoid kistler ve çikolata kistleri gibi türleri de bulunmaktadır. Genellikle iyi huylu olan bu kistlerin, bazı durumlarda cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir.
Yumurtalık Kistinin Belirtileri Nelerdir?
Kadınlarda yaygın olarak görülen bir sorun olan rahimde kist belirtileri farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır. Genellikle pelvik bölgede hissedilen karın ve kasık ağrıları, belirtiler arasında en sık karşılaşılanlardandır. Adet döneminde yaşanan değişiklikler veya gecikmeler de kist oluşumunun habercisi olarak yer almaktadır.
Karında gözlemlenen dolgunluk veya basınç hissi, aynı zamanda cinsel ilişki esnasında hissedilen ağrı ile beraber rahatsızlık ve göğüslerde hissedilen dolgunluk ve hassasiyet de kadınlar tarafından gözlemlenen yumurtalık kisti belirtileri arasında yer almaktadır. Öte yandan bu kistlerin bulunduğu kişilerde genel bir yorgunluk hissetmek de oldukça yaygın bir durumdur.
Yumurtalık Kisti Çeşitleri Nelerdir?
Her bir farklı kist türünün kendine has özellikleri ve belirtileri bulunmaktadır. Örneğin, fonksiyonel kistler, adet döngüsü sırasında oluşan ve genellikle kendiliğinden kaybolan kistlerdendir. Bu kistlerin de kendi aralarında iki alt türü bulunmaktadır. Bunlar foliküler kistler ve korpus luteum kistleri olarak da bilinmektedir.
Peki, hangi kistler tehlikelidir? Endometrioma diğer adıyla çikolata kisti gibi kistler, endometriozis nedeniyle oluşur ve içi kanla dolu olduğu için tehlikeli kistlerdendir. Yaygın karşılaşılan kistlerin yanısıra içinde saç, yağ veya diş gibi dokular barındıran dermoid kist gibi nadir kistler de bulunmaktadır. Seröz kistadenom tipli kistler ise genellikle iyi huylu olan, sıvı dolu tümörler olarak bilinmektedir.
Yumurtalık Kisti Tanısı Nasıl Konur?
Yumurtalık kistleri konusunda kesin bir tanı koymak için mutlaka doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir. Doktorlar, pelvik muayene sırasında yumurtalık bölgesine detaylı bir tarama yaparak kistin varlığını kontrol etmektedir. Eğer kist varlığı hissedilirse, vajinal veya karından ultrason ile kistin boyutu ve türünün belirlenmesi işlemleri gerçekleştirilir. Yapılan detaylı testler, kistin sıvı dolu olup olmadığını ve diğer başka özelliklerini göstermektedir. Bazı özel durumlarda etkili bir tanı koymak için bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme de yapılabilmektedir.
Fakat unutmamak gerekir ki, kistler konusundaki en doğru tanı alanında uzman bir doktor tarafından konulabilmektedir. Örneğin, yumurtalık kisti varlığından şüpheleniyorsanız, Mersin kadın doğum uzmanı Op. Dr. Özgü Keskin Yılmaz ile iletişime geçerek konu hakkında detaylı bir bilgi alabilir veya muayene işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.
Yumurtalık Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yumurtalık kisti tedavisi, kistin büyüklüğüne, türüne ve hastanın sağlık durumuna göre değişmektedir. Genel tedavi yöntemleri olarak, küçük ve belirti vermeyen kistler genellikle 3 ay süreyle izlenmektedir. Bu süreçte doğum kontrol hapları veya hormon ilaçları kullanılarak kistin büyümesi yavaşlatılarak kontrol altında tutulabilmektedir.
Ek olarak büyüyen, ağrıya neden olan veya kanser şüphesi taşıyan kistler için laparoskopik veya açık ameliyat prosedürü uygulanması gerekebilmektedir. Bazı özle durumlarda ise kistin içinde biriken sıvısı bir iğne kullanılarak boşaltılabilir. Öte yandan söz konusu tedavilerin yalnızca uzman doktorlar tarafından önerilen şekilde yerine getirilmesine dikkat etmek gerekmektedir.
Yumurtalık Kisti Kadınlarda Genellikle Kaç Yaşında Ortaya Çıkmaya Başlar?
Spesifikleştirmek gerekirse, yumurtalık kistleri, genellikle kadınlarda 20-45 yaşları arasında ortaya çıkan hastalıklardandır. Bu dönem, kadınlarda genelde yumurtalıkların en aktif olduğu zaman dilimidir. Peki 20-45 yaş aralığındaki kadınlarda yumurtalık kisti neden olur? Üreme çağındaki kadınlarda kistlerin daha sık görülmesinin nedeni hormonal değişikliklerin en belirgin olduğu zamanların kadınların aktif üreme periyotları olmasıdır.
Bununla birlikte, adölesan dönemde (13-18 yaş) veya menopoz sonrası dönemlerde de kistler görülmesi mümkündür. Ek olarak ergenlik dönemindeki kistlerin çoğunlukla fonksiyonel olduğu ve kendiliğinden geçme eğiliminde oldukları bilinmektedir.
Yumurtalık Kisti Ağrı Yapar Mı?
Genellikle kistin boyutu arttıkça veya yırtıldığında, alt karın bölgesinde ani ve şiddetli ağrılar hissedilebilir. Ayrıca, kistlerin kendi etrafında dönmesi durumu da şiddetli ağrılara sebep olabilmektedir. Öte yandan, çikolata kistleri, genellikle adet dönemlerinde yoğun kasık ve karın ağrısı gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Kistlerin yırtılması durumunda ise karın içine yabancı bir sıvı döküldüğü için ciddi ağrıların ortaya çıkması olasıdır. Sonuç olarak söylenebilir ki, yumurtalık kistlerinin adet dönemlerinde genellikle daha şiddetli ağrılara yol açtığı bilinmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kist ağrısı nereye vurur?
Yumurtalık kisti ağrıları genellikle karın ve kasık bölgelerinde yaygın bir şekilde hissedilir. Ağrı, kistin bulunduğu vücut tarafına bağlı olarak değişmektedir. Örneğin, sol yumurtalık kisti belirtileri vücudun sol tarafında, sağ yumurtalık kisti belirtileri de sağ tarafta kendini göstermektedir.
Yumurtalık kisti kendi kendine geçer mi?
Yumurtalık kistleri genellikle iyi huylu olup, çoğu zaman kendiliğinden geçtiği gözlemlenmektedir. Özellikle foliküler kistler gibi fonksiyonel kistler, birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolma eğilimindedir. Ancak çikolata kistleri ve ya dermoid kistler genellikle kendiliğinden geçmez ve bir uzman tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir.
İyi huylu yumurtalık kisti ağrı yapar mı?
İyi huylu yumurtalık kistleri, genellikle şiddetli düzeyde ağrı yapmamaktadırlar. Ancak bazı durumlarda, özellikle kistin büyümesi veya adet döneminde hormonal değişiklikler nedeniyle ağrıya neden oldukları bilinmektedir.
Yumurtalık kistinin patladığını nasıl anlarız?
Genellikle bıçak saplanır tarzında hissedilen ağrılar, yumurtalık kistinin patlamasıyla ilişkilendirilmektedir. Ek olarak, hafif veya orta düzeyde oluşan kanama da yumurtalık kisti patlaması sonucunda görülebilmektedir.
Stres kisti etkiler mi?
Stres, hormonal dengesizliklere yol açarak yumurtalık kistlerinin gelişimini tetikleyen faktörlerdendir. Ayrıca, stresin vücudun iltihaplanma seviyesini artırarak bağışıklık sistemini zayıflatabildiği de bir gerçektir. Dolayısıyla bu durum, kistlerin büyümesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Yumurtalık kisti gebe kalmaya engel mi?
Yumurtalık kistleri genellikle hamileliğe engel değildir, ancak bazı durumlarda hamilelik olumsuz etkilenebilmektedir. Örneğin, fonksiyonel kistler, yumurtalık rezervini etkilemediği sürece gebeliğe engel değildir. Ancak çikolata kistleri ve polikistik over sendromu gibi hormonal kistler, yumurtlama düzenini bozarak gebeliği zorlaştırabilir.
Vajinal Mantar Nedir? Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir? için tıklayın.